Jeśli tak, mam złą wiadomość. Jest duża szansa, że jako przyszły albo początkujący menedżer będziesz postępować podobnie ze swoim zespołem.
Ale jest też dobra wiadomość: możesz to zmienić! Na scenę wkroczyło całkiem nowe podejście do zarządzania: AGILE. I już od jakiegoś czasu całkiem nieźle się zadomowiło – zarówno wśród liderów liniowych, product managerów, product ownerów, szefów i samych pracowników. Ale od początku!
Czym jest Agile?
Pojęcie Agile powstało w 2001 rok i oznacza zbiór wartości, zasad i sposobu myślenia. Opracowała je grupa programistów, która była zmęczona brakiem efektywności swojej pracy, nieporozumieniami z biznesem i marnotrawieniem czasu. Gdybyśmy mieli przetłumaczyć je na język polski, to powiedzielibyśmy, że oznacza: zwinny, elastyczny, potrafiący sprawnie dostosować się do zmian otoczenia.
Agile zwykle wykorzystywany jest jako wsparcie w zarządzaniu projektami IT (zresztą z tą myślą powstał), ale coraz częściej przenosi się też do sposobu funkcjonowania całej organizacji, stylu zarządzania projektami czy nawet stylu życia. W ramach filozofii Agile powstało 12 zasad zwinnego tworzenia oprogramowania,które możesz poznać tutaj: LINK.
Zasady odnoszą się nie tylko do samego sposobu wytwarzania oprogramowania, ale także do postaw i zachowań ludzi.
Jak wobec tego postępuje zwinny lider? I co mówi swoim pracownikom?
“Chętnie przyjmę Wasz feedback” – lider pracujący w duchu Agile jest otwarty na informację zwrotną i regularnie stwarza do tego przestrzeń dla pracowników i klientów. Organizuje spotkania jeden-na-jeden, przeprowadza ankiety wśród klientów, po swoim okresie próbnym pyta zespół jak oceniają współpracę z nim, zaprasza do udziału w spotkaniach osoby z innych działów, aby zyskać nową perspektywę i inny punkt widzenia. Feedback pozwala liderowi poznać oczekiwania osób, które z nim współpracują i nierzadko odkryć ziarenka soli w oku pracownika, dzięki czemu może szybko na nie zareagować. Poprawia relacje w zespole i bardzo często pomaga mu się rozwijać. Z drugiej strony prosząc współpracownika o feedback, pokazujemy mu, że jego zdanie ma znaczenie i wpływa na jakość pracy, relacji w zespole oraz działanie organizacji.
“Porozmawiajmy o celu naszej pracy” – zwinny lider jest szczery i transparentny. Nie obawia się pokazywać pracownikom danych biznesowych, umożliwia każdemu członkowi zespołu przegląd zadań pozostałych osób i jasno komunikuje, w jakim celu realizujemy dane działanie. Co więcej, nie boi się mówić „nie wiem” i nierzadko razem z pracownikami analizuje czy dane zadanie ma sens. Wie, że są zadania, które trzeba po prostu zrobić, a wyjaśnienie współpracownikom kontekstu sytuacji zwiększy ich poziom zaangażowania w realizacji tych zadań. Mało tego – poczują się współodpowiedzialni za osiągnięcie celu.
“Jedyną stałą rzeczą w życiu jest zmiana” – to akurat powiedział niegdyś filozof Heraklit, ale zwinny lider śmiało może to powtórzyć. Liderzy pracujący w filozofii Agile godzą się na to, że zmiana jest naturalną częścią projektu. W trakcie jego trwania mogą przecież zmienić się wymagania klienta, oczekiwania biznesu, budżet, sposób realizacji czy czynniki zewnętrzne niezależne od nas jak np. pandemia albo nowy konkurent na rynku. Im szybciej zareagujemy na zmianę, tym łatwiej będzie nam odnaleźć się w nowej sytuacji i do niej dostosować. Godzenie się na zmianę i jednocześnie szybkie nią zarządzanie pozwala zapobiegać także negatywnym nastrojom w zespole. Nikt bowiem nie lubi wprowadzać poprawek na ostatnim etapie projektu, mając poczucie zmarnowanego czasu i braku sensu wcześniej wykonanej pracy.
“Działamy według wspólnych zasad, ale to Wy najlepiej wiecie, co macie robić” – lider w stylu Agile ustanawia wspólne ramy działania, ale nie sposób realizacji zadań. Często pełni funkcję moderatora i facylitatora: wyznacza przebieg i częstotliwość spotkań, ustala ich agendę czy czas trwania, pokazuje perspektywę organizacji, czuwa nad poprawnym obiegiem informacji i dba o atmosferę w zespole. Nie skupia się natomiast na kontroli jakości pojedynczych zadań i narzucaniu jak je wykonać. Ufa, że zespół ma kompetencje, aby wymyślić najlepsze rozwiązania oraz wzajemnie się inspiruje i koryguje.
“Jestem tu dla Was” – dobry lider wie, że zaopiekowany pracownik to pracownik, który dostarcza największą wartość. A jak sprawić, by pracownik poczuł się zaopiekowany? Pokazując swoją empatię, życzliwość, otwartość na pomysły i angażując do działania. Zwinny lider obserwuje emocje, które pojawiają się wśród pracowników i na nie odpowiednio reaguje. Używa sprawdzonych technik komunikacji bez przemocy jak na przykład FUKO. Daje przestrzeń do wentylowania swoich odczuć np. organizując spotkania podsumowujące projekt. Angażuje nieśmiałe osoby poprzez ice breaker’y (technika szkoleniowa mająca przełamać lody na początku spotkania) i celebruje wspólne sukcesy.
Podsumowanie
Te pięć powyższych sentencji mógłby powiedzieć zwinny lider.
Mógłby, ale czy musi? Nie musi, bo w podejściu Agile chodzi o to, żeby ludzi zachęcać i motywować, a nie narzucać swoje zdanie. Zachęcam więc Was serdecznie do zgłębienia tematu i zaczerpnięcia pomysłów z filozofii Agile do własnego stylu zarządzania!
Autor: Katarzyna Iwanicka – uczestniczka Szkoły Agile w 2022 roku
